سردرد یکی از شایعترین مشکلات روزمره است که میتواند انرژی، تمرکز و آرامش ذهن را از ما بگیرد. از دردهای ضرباندار میگرنی گرفته تا فشارهای آزاردهندهی ناشی از تنش، بسیاری از افراد به محض شروع درد، به سراغ دارو برای سردرد میروند. اما همیشه لازم نیست به دارو متوسل شوید. گاهی بدن خود، بهترین درمان را در اختیار دارد.
ماساژ درمانی یکی از طبیعیترین و موثرترین روشها برای کاهش سردرد و میگرن است. این روش با آرامسازی عضلات گردن و شانه، بهبود جریان خون و تحریک ترشح اندورفینها، باعث کاهش درد و بازیابی آرامش ذهنی میشود. در کلینیک سلامتکده طاها، ما به درمان سردرد تنها بهعنوان مهار درد نگاه نمیکنیم، بلکه با شناسایی ریشههای عضلانی و عصبی، به ترمیم تعادل طبیعی بدن میپردازیم تا سردردها بهصورت پایدار و اصولی برطرف شوند.
فواید ماساژ و تأثیر آن در تسکین درد
ماساژ درمانی فقط یک روش درمانی لوکس نیست؛ بلکه روشی علمی و مؤثر برای کاهش درد و استرس است. این روش با تأثیر بر عضلات، گردش خون و سیستم عصبی، به بدن کمک میکند تا تعادل خود را بازیابد و از شدت سردرد و میگرن بکاهد. تأثیر ماساژ حاصل مجموعهای از واکنشهای مثبت در بدن است که به آن آبشار درمانی گفته میشود؛ یعنی ترکیبی از آرامش عضلانی، بهبود جریان خون و ترشح هورمونهای آرامبخش.
چگونه ماساژ به کاهش استرس و تنش عضلانی کمک میکند؟
استرس یکی از دلایل اصلی بروز سردردهای تنشی و میگرن است. هنگام استرس، عضلات گردن، شانه و پشت سر منقبض میشوند و این انقباض مداوم، جریان خون را کاهش داده و نقاط دردناک یا گرههای عضلانی ایجاد میکند.
ماساژ درمانی با حرکات کششی و ورز دادن عمیق، این گرهها را باز کرده و تنش را از بین میبرد. در نتیجه، بدن آرامتر میشود و پاسخ عصبی به استرس کاهش مییابد. مطالعات نشان دادهاند که ماساژ منظم، اضطراب و افسردگی را نیز کم میکند. روشهای مختلفی برای مدیریت استرس وجود دارد و آشنایی با انواع روش های درمان سردرد میتواند به انتخاب بهترین گزینه کمک کند.
بهبود گردش خون و اکسیژنرسانی به مغز
انقباض عضلات گردن و شانه میتواند جریان خون به مغز را مختل کند. ماساژ با فشار ملایم و منظم، گردش خون را افزایش داده و اکسیژن بیشتری به سلولهای مغزی میرساند. این فرآیند باعث دفع مواد التهابزا و کاهش درد میگرن میشود. علاوه بر تسکین فوری، این کار از بروز مجدد سردرد در آینده نیز پیشگیری میکند.
آزادسازی هورمونهای ضد درد طبیعی
یکی از شگفتانگیزترین اثرات ماساژ، تحریک ترشح اندورفینهاست؛ مواد شیمیایی طبیعی بدن که مانند مسکن عمل میکنند. با افزایش اندورفین، سروتونین و دوپامین، احساس آرامش، خوشی و رضایت در بدن تقویت میشود و مغز بهتر میتواند با درد مقابله کند. این تعادل شیمیایی، نهتنها به کاهش سردرد کمک میکند، بلکه خلقوخو و کیفیت خواب را نیز بهبود میبخشد.
انواع ماساژ موثر برای درمان سردرد
ماساژ فقط یک روش آرامشبخش نیست؛ بلکه مجموعهای از تکنیکهای تخصصی است که هرکدام برای هدفی خاص طراحی شدهاند. انتخاب نوع مناسب ماساژ، به علت سردرد شما بستگی دارد ،چه ناشی از استرس باشد، چه از گرههای عضلانی یا مشکلات گردن. در ادامه، به سادهترین و مؤثرترین انواع ماساژ برای تسکین سردرد و میگرن میپردازیم.
نوع ماساژ بهترین کاربرد برای تکنیک کلیدی سطح فشار
ماساژ سوئدی سردردهای تنشی، استرس، آرامسازی عمومی حرکات طولانی و روان، ورز دادن ملایم ملایم تا متوسط
ماساژ بافت عمیق تنش مزمن عضلانی، گرههای عمیق، درد گردن و شانه حرکات آهسته و فشار عمیق برای دسترسی به لایههای زیرین عضله متوسط تا شدید
ماساژ نقطه ماشهای درد ارجاعی، گرههای عضلانی مشخص (نقاط ماشهای) فشار مستقیم و پایدار روی نقاط سفت و دردناک عضله شدید و متمرکز
طب فشاری/شیاتسو سردردهای میگرنی و تنشی، تعادل انرژی بدن فشار ریتمیک با انگشتان و کف دست روی نقاط خاص (مریدینها) متوسط تا شدید
رفلکسولوژی (کف پا) تسکین درد عمومی، آرامسازی، سردردهای سینوسی و میگرنی فشار روی نقاط بازتابی خاص در کف پا که با سر و گردن مرتبط هستند ملایم تا متوسط
ماساژ بافت عمیق ، برای عضلات گردن و شانه
اگر سردرد شما به خاطر گرفتگی عضلات گردن و شانه است، این روش گزینهای عالی است. در ماساژ بافت عمیق، درمانگر با حرکات آرام اما محکم به لایههای عمیق عضلات دسترسی پیدا میکند تا گرههای عضلانی و چسبندگیها را باز کند. ممکن است کمی احساس فشار داشته باشید، اما نتیجه آن تسکینی طولانیمدت است، مخصوصاً برای سردردهایی که از گردن منشا میگیرند.
ماساژ نقطه ماشهای ،برای رفع گرههای عضلانی
بسیاری از سردردها به دلیل وجود نقاط دردناک یا نقاط ماشهای در عضلات گردن و شانه ایجاد میشوند. این نقاط میتوانند درد را به شقیقهها یا پشت سر منتقل کنند. در این روش، درمانگر با فشار دقیق بر این نقاط، چرخه درد و انقباض را متوقف کرده و باعث تسکین سریع درد میشود. ماساژ نقطه ماشهای یکی از موثرترین روشها برای درمان درد سر با ماساژ است.
ماساژ سوئدی ، برای آرامسازی کلی بدن
ماساژ سوئدی بیشتر برای آرامسازی عمومی بدن بهکار میرود. این روش شامل حرکات نرم، ورز دادن، ضربات ملایم و لرزش است که باعث کاهش استرس، بهبود گردش خون و آرامش ذهن میشود. برای افرادی که سردردشان بهدلیل فشارهای روزمره و اضطراب است، این نوع ماساژ بسیار مفید است.
ماساژ شیاتسو و طب فشاری
در این روشها، درمانگر با فشار انگشت یا کف دست بر نقاط خاصی از بدن کار میکند تا جریان انرژی (چی) را در بدن متعادل کند. این نوع ماساژ که ریشه در طب سنتی چین دارد، بدون نیاز به سوزن، میتواند به کاهش میگرن، استرس و تهوع کمک کند. به همین دلیل، خواص ماساژ برای میگرن در طب فشاری بسیار شناخته شده است. بسیاری از افراد که به دنبال درمان سردرد با طب سنتی هستند، از این روش استفاده میکنند.
رفلکسولوژی یا درمان سردرد با ماساژ کف پا
در رفلکسولوژی، فشار ملایمی بر نقاط خاصی از کف پا وارد میشود که با اندامهای بدن در ارتباط هستند. گفته میشود نوک انگشتان بزرگ پا با مغز در ارتباط است و تحریک این ناحیه میتواند باعث کاهش سردرد شود. این روش برای افرادی مناسب است که لمس مستقیم سر یا گردن هنگام سردرد برایشان آزاردهنده است. همچنین تحریک نقطه تای چونگ (LV3) در قسمت بالایی پا، میتواند به کاهش استرس و سردردهای تنشی کمک کند.
همچنین برای آشنایی با دمنوش برای سردرد، میتوانید انواع دمنوش برای سردرد را بخوانید!
آموزش ماساژ برای تسکین فوری سردرد
خوشبختانه برای بهرهمندی از فواید ماساژ، همیشه نیاز به مراجعه به متخصص ندارید. با یادگیری چند تکنیک ساده، میتوانید در خانه و در همان لحظات ابتدایی شروع سردرد، به خودتان کمک کنید. قبل از شروع، در مکانی آرام و راحت بنشینید، چند نفس عمیق بکشید و دستان خود را به هم بمالید تا کمی گرم شوند. همیشه با فشار ملایم شروع کنید و بهتدریج آن را افزایش دهید.
تکنیکهای ماساژ سر و پیشانی 
ماساژ شقیقهها (گیجگاه): با نوک انگشتان میانی و اشاره، فشار ملایم اما محکمی به شقیقهها وارد کنید. بهمدت ۶۰ ثانیه با حرکات دایرهای آرام ماساژ دهید. در حین انجام این کار، فک خود را شل نگه دارید و بهآرامی نفس بکشید.
نقطه چشم سوم (Yin Tang): این نقطه دقیقاً بین دو ابرو قرار دارد. با نوک انگشت اشاره، یک تا دو دقیقه فشار ملایم و ثابتی به این نقطه وارد کنید یا آن را با حرکات دایرهای کوچک ماساژ دهید. این کار به آرامسازی ذهن و کاهش فشار سینوسها کمک میکند.
نقاط حفره بامبو (BL2): دو نقطه فرورفته در دو طرف پل بینی و ابتدای ابروها را پیدا کنید. با انگشتان شست یا اشاره، فشاری محکم به سمت بالا و داخل وارد کنید و ۱۰ ثانیه نگه دارید. این حرکت را تا پنج بار تکرار کنید. این روش برای سردردهای ناشی از فشار چشم یا خستگی مفید است.
روش صحیح ماساژ گردن و عضلات شانه
نقاط دروازههای آگاهی (GB20): این دو نقطه در پایه جمجمه و دو طرف ستون فقرات قرار دارند. با انگشتان شست، فشار عمیق و محکمی به این نقاط وارد کرده و بهمدت یک تا دو دقیقه با حرکات دایرهای کوچک ماساژ دهید. کمی خم کردن سر به عقب، تأثیر این تکنیک را بیشتر میکند.
نقطه چاه شانه (GB21): در بالاترین قسمت عضله شانه، بین پایه گردن و نوک شانه قرار دارد. با انگشتان دست مخالف، این نقطه را فشار دهید یا عضله را بهآرامی ورز دهید. این کار برای رفع تنش شانه که به سردرد منجر میشود، بسیار مفید است.
ورز دادن عمومی گردن و شانه: با نوک انگشتان، عضلات دو طرف گردن را از پایه جمجمه تا شانهها ورز دهید. این کار جریان خون را افزایش داده و احساس سنگینی سر را کاهش میدهد.
برای آشنایی بیشتر با روشهای مؤثر درمان سردرد، میتوانید مقاله درمان سردرد با دارچین را مطالعه کنید!
ماساژ صورت و فک برای درمان سردرد تنشی
اغلب در زمان استرس، دندانها را ناخودآگاه به هم فشار میدهیم. این کار تنش زیادی در عضله جونده (ماستر) ایجاد میکند که میتواند باعث سردرد تنشی و درد شقیقه شود.
ماساژ فک: انگشت اشاره خود را داخل دهان و روی گونه بگذارید، درحالیکه شست در بیرون دهان قرار دارد. عضله ضخیم فک را بین دو انگشت بگیرید و بهآرامی فشار دهید تا تنش آزاد شود.
فشار دادن ابروها: با انگشت شست و اشاره، قسمت داخلی ابرو (نزدیک بینی) را بهآرامی نیشگون بگیرید و چند ثانیه نگه دارید. سپس بهتدریج به سمت بیرون حرکت کرده و این کار را تکرار کنید. این حرکت به کاهش فشار در پیشانی و چشمها کمک میکند.
ماساژ کف دست 
نقطه Hegu : یکی از معروفترین نقاط طب فشاری برای تسکین انواع درد، بهویژه سردرد است.
محل نقطه: برای پیدا کردن آن، انگشت شست و اشاره خود را به هم بچسبانید. نقطه در بالاترین قسمت برجستگی بین این دو انگشت قرار دارد.
تکنیک: دست خود را شل کنید. با شست و اشاره دست دیگر، فشار محکم و عمیقی به این نقطه وارد کنید و بهمدت یک تا دو دقیقه نگه دارید یا با حرکات دایرهای کوچک ماساژ دهید. سپس همین کار را روی دست دیگر تکرار کنید.
احتیاط: زنان باردار باید از تحریک این نقطه خودداری کنند، زیرا ممکن است باعث انقباضات رحمی شود.
برای تسکین درد، روشهای متنوعی وجود دارد؛ برای مثال، درمان سردرد با یخ یکی از روشهای خانگی سریع و مؤثر برای کاهش التهاب و بیحس کردن درد است.
درمان سردرد با کایروپراکتیک؛ راهکاری ایمن و مؤثر
اگر از سردردهای مداوم و آزاردهنده رنج میبرید، بدانید که درمان مناسب به نوع سردرد شما بستگی دارد. ماساژ درمانی میتواند تنش عضلانی را کاهش دهد، جریان خون را بهبود بخشد و آرامش اعصاب را افزایش دهد، و استفاده از داروی گیاهی برای سردرد میتواند به کاهش علائم و بهبود کیفیت زندگی کمک کند. با این حال، درمان تنها با ماساژ یا داروی گیاهی ممکن است به کاهش موقت علائم محدود شود.
ترکیب ماساژ درمانی با روشهای تخصصی دستی مانند کایروپراکتیک و استفاده هوشمندانه از داروی گیاهی اغلب بهترین راه برای کاهش پایدار شدت و دفعات حملات است. در سلامتکده طاها، همه درمانها زیر نظر متخصصان مجرب انجام میشود و برنامههای اختصاصی بر اساس نوع سردرد هر فرد طراحی میشوند. علاوه بر این، پک درمان سردرد برای بهبود سریعتر علائم ارائه میکنیم.
همین حالا با ما تماس بگیرید و از مشاوره تخصصی رایگان بهرهمند شوید تا یک برنامه درمانی جامع دریافت کنید و به جای تسکین موقت، ریشه سردرد خود را هدف قرار دهید.
نکات مهم و موارد احتیاط در ماساژ درمانی برای سردرد
ماساژ درمانی یکی از روشهای مؤثر و طبیعی برای کاهش درد سردرد است، اما مانند هر درمان دیگری، انجام آن بدون آگاهی ممکن است نتیجه معکوس داشته باشد. آشنایی با نکات احتیاطی به شما کمک میکند تا از فواید ماساژ بیشترین بهره را ببرید و از خطرات احتمالی آن پیشگیری کنید..
آیا ماساژ همیشه برای سردرد مفید است؟
در بیشتر موارد، ماساژ برای سردردهای ناشی از تنش عضلانی یا استرس مؤثر است؛ مانند سردردهای تنشی، سرویکوژنیک (منشا گرفته از گردن) و حتی برخی از انواع میگرن. با این حال، نباید آن را درمانی قطعی برای تمام انواع سردرد دانست. در برخی موارد نادر، ممکن است ماساژ باعث تشدید سردرد شود. دلایل احتمالی این وضعیت عبارتاند از:
- فشار بیش از حد: فشار زیاد در حین ماساژ میتواند موجب تحریک یا التهاب عضلات شود، بهویژه اگر بدن شما به این میزان فشار عادت نداشته باشد.
- کمآبی بدن: ماساژ باعث افزایش جریان خون و دفع مایعات از بافتها میشود. در صورتی که پیش یا پس از ماساژ به اندازه کافی آب ننوشید، ممکن است دچار سردرد ناشی از کمآبی شوید.
- حساسیت به بو: برخی افراد مبتلا به میگرن نسبت به بوهای تند حساس هستند. استفاده از روغنها یا لوسیونهای معطر ممکن است حمله میگرنی را تحریک کند.
همیشه پیش از ماساژ با درمانگر خود درباره سطح فشار مناسب، نوع روغن مصرفی و هرگونه حساسیت یا بیماری زمینهای صحبت کنید. همچنین، اگر ترجیح میدهید از درمانهای طبیعی بهره ببرید، میتوانید از زنجبیل برای سردرد استفاده کنید؛ زیرا این گیاه خاصیت ضدالتهابی و آرامبخش دارد.
چه زمانی باید از ماساژ برای سردرد خودداری کرد؟
ایمنی همیشه در اولویت است. در شرایط زیر از انجام ماساژ خودداری کرده و فوراً به پزشک مراجعه کنید:
- علائم خطرناک: اگر سردرد شما ناگهانی و با شدت زیاد (مثل صدای انفجار یا رعد) شروع شد یا همراه با علائمی مانند تب بالا، خشکی گردن، اختلال گفتار یا بینایی، ضعف در یک سمت بدن یا گیجی بود، بلافاصله به اورژانس مراجعه کنید. این علائم ممکن است نشانه بیماریهای خطرناکی مانند سکته مغزی، مننژیت یا آنوریسم باشند.
- زخم یا التهاب موضعی: هرگز روی زخم باز، بثورات پوستی، التهاب یا ناحیهای که مشکوک به لخته خون است ماساژ انجام ندهید.
- شرایط خاص پزشکی: اگر تب دارید، بدنتان دچار عفونت است یا تحت تأثیر الکل یا داروهای خاص هستید، از ماساژ بپرهیزید. بیماران مبتلا به پوکی استخوان شدید، فشار خون بالا کنترلنشده، یا بیماریهای قلبی باید پیش از شروع ماساژ با پزشک مشورت کنند.
در سردردهای خفیف، برخی روشهای خانگی نیز میتوانند مؤثر باشند. برای مثال، استفاده از آبلیمو برای سردرد به دلیل خاصیت خنککنندگی و تأثیر آن بر کاهش فشار میتواند تسکیندهنده باشد. البته این روشها جایگزین درمانهای تخصصی در موارد شدید نیستند.
اهمیت نوشیدن آب کافی پس از ماساژ
نوشیدن آب پس از ماساژ یک توصیه ساده اما بسیار مهم است. در حین ماساژ، عضلات فشرده و آزاد میشوند و مواد زائدی مانند اسید لاکتیک وارد جریان خون میگردند. نوشیدن آب به بدن کمک میکند تا این مواد از طریق کلیهها دفع شوند. کمآبی نهتنها اثر ماساژ را کاهش میدهد، بلکه خود میتواند موجب بروز یا تشدید سردرد شود. بنابراین، حتماً قبل و بعد از هر جلسه ماساژ، آب کافی بنوشید.
در کنار ماساژ، برخی درمانهای گیاهی نیز میتوانند نقش مکمل داشته باشند. برای مثال، درمان سردرد با زردچوبه به دلیل خواص ضدالتهابی و آنتیاکسیدانی این ادویه، به کاهش التهاب و آرامش عمومی بدن کمک میکند. ترکیب روشهای طبیعی مانند ماساژ و استفاده از گیاهان دارویی، میتواند راهی مؤثر و ایمن برای کنترل سردرد باشد.
جمع بندی
ماساژ درمانی رویکردی موثر، طبیعی و علمی برای کاهش و کنترل انواع سردردها، از جمله میگرن و سردردهای تنشی است. این روش با کاهش تنش عضلات، بهبود جریان خون و تحریک ترشح مسکنهای طبیعی بدن، نه تنها به تسکین درد کمک میکند، بلکه کیفیت زندگی شما را نیز ارتقا میدهد. با بهرهگیری از تکنیکهای خودماساژی معرفیشده در این مقاله، میتوانید نقش فعالی در کنترل درد خود ایفا کنید و راهکارهای درمان میگرن در خانه را نیز بهطور موثر به کار ببرید.
با این حال، سردردهای مکرر یا مزمن ممکن است نشانهای از وجود مشکلات عمیقتر مانند ناهماهنگیهای ستون فقرات گردنی یا اختلالات بیومکانیکی دیگر باشند. در چنین مواردی، ماساژ درمانی میتواند علائم را کاهش دهد، اما برای درمان علت اصلی، روشهای تخصصی دستی مانند کایروپراکتیک توصیه میشود. ترکیب این دو روش، اغلب موثرترین راه برای دستیابی به تسکینی پایدار و بلندمدت است.
برای دریافت ارزیابی تخصصی و برنامهای جامع که نه تنها علائم بلکه علت اصلی سردرد شما را هدف قرار دهد، از شما دعوت میکنیم با متخصصان سلامتکده طاها مشورت کنید. تیم ما با بهرهگیری از جدیدترین تکنیکهای کایروپراکتیک و ماساژ درمانی، در مسیر دستیابی به آرامش و تسکین ماندگار همراه شماست.
سوالات متداول
برای درمان سریع سردرد شدید با ماساژ چه کنیم؟
برای تسکین فوری سردرد، روی نقاط فشاری کلیدی تمرکز کنید. نقطه Hegu در میان انگشت شست و اشاره دست، و نقطه GB20 در پایه جمجمه، از موثر ترین نقاط برای آرامسازی هستند. با فشار محکم اما کنترلشده و تنفسهای عمیق، هر نقطه را حدود یک تا دو دقیقه ماساژ دهید تا تنش و درد کاهش یابد.
بهترین نوع ماساژ برای سردرد میگرنی چیست؟
این بستگی به عامل محرک میگرن شما دارد. ماساژ نقطه ماشهای برای هدف قرار دادن گرههای عضلانی خاص، ماساژ سوئدی برای کاهش استرس عمومی و رفلکسولوژی برای یک رویکرد غیرمستقیم، همگی میتوانند موثر باشند.
آیا ماساژ میتواند باعث تشدید سردرد شود؟
بله، در موارد نادر. اگر فشار بیش از حد شدید باشد، بدن شما کمآب باشد، یا به روغنهای معطر استفاده شده حساسیت داشته باشید، ممکن است سردرد شما بدتر شود. ارتباط شفاف با ماساژور کلیدی است.
ماساژ کدام نقاط کف پا برای سردرد خوب است؟
نقاط خاصی در کف پا با ناحیه سر در ارتباطاند. نوک انگشتان بزرگ پا که به ناحیه سر مرتبط است، و نقطه (Tai Chong) که بین انگشت شست و انگشت دوم پا قرار دارد، برای کاهش تنش و تسکین سردرد بسیار مفید هستند. ماساژ آرام و دایرهای این نقاط، به بهبود جریان انرژی و کاهش استرس کمک میکند.
چند دقیقه ماساژ برای تسکین سردرد کافی است؟
حتی ۵ تا ۱۰ دقیقه خود-ماساژی روی نقاط کلیدی میتواند تفاوت قابل توجهی ایجاد کند. یک جلسه ماساژ درمانی حرفهای معمولاً بین ۴۵ تا ۶۰ دقیقه طول میکشد تا اثرات عمیقتری داشته باشد.
آیا ماساژ برای سردردهای عصبی و تنشی هم مؤثر است؟
بله، ماساژ به طور ویژهای برای سردردهای تنشی مؤثر است، زیرا مستقیماً علت اصلی آن یعنی انقباض و تنش عضلات در ناحیه گردن، شانهها و پوست سر را هدف قرار میدهد.
آیا دمنوش برای کاهش سردرد مفید است؟
بله، نوشیدن دمنوش برای سردرد مانند بابونه، نعناع فلفلی یا زنجبیل میتواند در تسکین سردرد موثر باشد و به عنوان مکملی برای ماساژ عمل کند.
چگونه نقطه فشاری بین انگشت شست و اشاره را پیدا کنیم؟
برای یافتن نقطه Hegu، انگشت شست و اشاره خود را به هم فشار دهید تا برجستگی عضلانی بین آنها نمایان شود. این نقطه در بالاترین قسمت این برجستگی قرار دارد. پس از پیدا کردن آن، با انگشتان دست دیگر فشار ملایم و یکنواختی وارد کنید و به مدت یک تا دو دقیقه ادامه دهید تا احساس آرامش در دست و سر ایجاد شود.
تفاوت طب فشاری با طب سوزنی در درمان سردرد چیست؟
هر دو روش نقاط یکسانی را تحریک میکنند، اما طب فشاری از فشار فیزیکی و محکم انگشتان استفاده میکند، در حالی که طب سوزنی از سوزنهای نازک بهره میبرد. طب فشاری غیرتهاجمی است و میتوانید آن را خودتان انجام دهید.
چه زمانی برای سردرد شدید باید به جای ماساژ به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر سردرد شما بسیار شدید است، به طور ناگهانی شروع شده، یا با تب، سفتی گردن، گیجی یا ضعف همراه است، فوراً به پزشک مراجعه کنید. همچنین اگر سردردهای شما مکررتر یا شدیدتر از حد معمول شدهاند، نیاز به ارزیابی پزشکی دارید.